نوروتراپی یا نقشه مغزی

نقشه برداری مغزی چیست ؟

نقشه‌برداری مغزی یکی از جدیدترین روش‌ها برای برررسی عملکرد مغز و یافتن اختلالات آن است. در این روش میزان فعالیت الکتریکی سطح مغز از روی پوست اندازه‌گیری شده و سپس این اطلاعات با جمعیت نرمال مقایسه می‌شود تا متخصص بتواند به اختلالات احتمالی در عملکرد نواحی مختلف مغز پی ببرد.
روش انجام نقشه‌برداری مغز، ساده و بدون درد است و هیچ‌گونه اشعه‌ای ندارد. نقشه مغزی روشی غیرتهاجمی و نسبت به سایر روش‌های تشخیصی مقرون به صرفه‌تر است و عملکرد مغز را با دقت بیشتری ارزیابی می‌کند.
برای انجام این کار لازم است فرد روی یک مبل راحت بنشیند و کلاه مخصوص نقشه‌برداری روی سر او قرار بگیرد. سیم‌هایی روی این کلاه قرار دارد که اطلاعات مربوط به امواج مغزی را به دستگاه QEEG منتقل می‌کند.برای انتقال بهتر این امواج، مقدار مختصری ژل مخصوص زیر گیرنده‌های کلاه قرار می‌گیرد. این ژل بدون رنگ و بدون بو است و به‌راحتی با آب شسته می‌شود.

نوروتراپی یا نقشه مغزی علمی است؟

دهه ۷۰ و ۸۰ دهه‌های ابداع و آزمایش QEEG بوده است.
در آن زمان مؤسسه پزشکی آمریکا و کمیته متخصصین QEEG، اعلام کردند که هم‌اکنون QEEG ارزش کلینیکی و بالینی دارد.
* مدت زمان انجام کار: ۲۰ تا ۳۰ دقیقه
* شرایط سنی: از سن ۴ سالگی تا دوران سالمندی

کاربرد روش QEEG

از روش QEEG می توان در بررسی عملکرد مغز و هم چنین کمک به تشخیص اختلالاتی از قبیل: افسردگی، عدم توجه و بیش‌فعالی (ADHD)، اختلالات یادگیری، اختلالات اضطرابی، مشکلات تمرکزی، مشکلات خواب و رویا، ضربه‌های مغزی، وسواس، گوش به‌زنگی و هشیاری، وجود افکار منفی، صرع، اوتیسم، بیماری‌های جسمانی ناشی از مشکلات ذهنی و آلزایمر، استفاده کرد.

نکات مهم قبل از نقشه برداری مغزی

خواب کافی قبل از انجام نقشه مغزی بسیار مهم است.
حتی‌الامکان نباید خسته و خواب‌آلود باشید.
داروهای اعصاب و روان در صورت امکان (طبق صلاح‌دید پزشک) ۶ ساعت قبل از نقشه مصرف نشود.
موی سر تمیز باشد.
بهتر است قبل از انجام نقشه مغزی، غذاهای پرچرب و مواد کافئین‌دار مصرف نشود.

نحوه کار

دستگاه QEEG امواج مغزی را در حالت‌های مختلف چشم‌بسته و چشم‌باز ثبت می‌کند. سپس این امواج به‌وسیله رایانه، برحسب فرکانس تفکیک‌شده و براساس شدت فعالیت، در رنگ‌های مختلف نمایش داده می‌شوند.
تصاویر در قالب سرهای رنگی که «Brain map» نامیده می‌شوند ارائه می‌گردد. مطابق با مطالعاتی که صورت گرفته، اندازه امواج مختلف در مغز دارای استاندارد و حد نرمالی است که براساس مواردی از قبیل سن، جنس، داروهای مصرفی و شرایط روان‌شناختی تغییر می‌کند.
امواجی که فعالیت مناسب داشته باشند با رنگ سبز و امواج با فعالیت نامناسب با رنگ‌های آبی، زرد، نارنجی و یا قرمز مشخص می‌شوند. با بررسی این نقشه و مقایسه آن‌ها با الگوی نرمال و مرجع، می‌توان کارکرد مغز را بررسی و مطالعه کرد.

مزایای روش QEEG

در این روش از هیچ دارو یا تزریقی استفاده نمی‌شود. انجام این روش بدون هیچ‌گونه اشعه‌ای است. بنابراین درمورد کودکان و خانم‌های باردار نیز قابل‌اجرا می‌باشد.
این روش به بررسی عملکرد و فعالیت مغز می‌پردازد و صرفاً محدود به تصویربرداری از ظاهر مغز نیست. در مقایسه با بسیاری از روش‌های تشخیصی دیگر، از نظر هزینه مقرون به‌صرفه است.
این روش به‌خوبی نشان می‌دهد که کدام قسمت مغز و تا چه حد دچار اختلال عملکردی شده است. براین اساس می‌تواند بهترین راهنما برای انتخاب نوع درمان باشد.
حتی افراد سالم هم می‌توانند با انجام نقشه‌برداری مغز، به بررسی عملکرد مغز خود پرداخته و راه‌های پیشگیری از بروز اختلالات و مشکلات مغزی را در پیش گیرند.

نحوه کار :
دستگاه QEEG امواج مغزی را در حالت‌های مختلف چشم‌بسته و چشم‌باز ثبت می‌کند.
سپس این امواج به‌وسیله رایانه، برحسب فرکانس تفکیک‌شده و براساس شدت فعالیت، در رنگ‌های مختلف نمایش داده می‌شوند. تصاویر در قالب سرهای رنگی که «Brain map» نامیده می‌شوند ارائه می‌گردد.
مطابق با مطالعاتی که صورت گرفته، اندازه امواج مختلف در مغز دارای استاندارد و حد نرمالی است که براساس مواردی از قبیل سن، جنس، داروهای مصرفی و شرایط روان‌شناختی تغییر می‌کند.
امواجی که فعالیت مناسب داشته باشند با رنگ سبز و امواج با فعالیت نامناسب با رنگ‌های آبی، زرد، نارنجی و یا قرمز مشخص می‌شوند.
با بررسی این نقشه و مقایسه آن‌ها با الگوی نرمال و مرجع، می‌توان کارکرد مغز را بررسی و مطالعه کرد.

نوروتراپی چیست؟

پزشک ،نوروپراپی را برای من تجویز کرده است من اطلاعات خاصی در مورد این روش درمانی ندارم. واژه ی نوروتراپی به معنی عصب درمانی(درمان سلول های عصبی مغز) است. در واقع مجموعه ای از روش های درمانی نوروفیزیولوژیک است که مبتنی بر تکنیک های اصلاح عملکرد مغز است.

این تکنیک ها شامل:
نوروفیدبک، بیوفیدبک، تحریک الکتریکی مستقیم مغز و تحریک مغناطیسی مغز است. این روش های درمانی غیر تهاجمی بوده و باعث تغییر “عملکرد مغز” می شوند. زمانی که فرد دچار اضطراب ،افسردگی ،مشکل خواب یا مشکلات توجه و حافظه می شود،می توان گفت مغز از عملکرد نرمال خود خارج شده است و این بدکارکردی مغز است که مشکلات روانی و ذهنی را ایجاد می کند.
مغز اندامی است با قابلیت یادگیری که نوروتراپی بر این اصل یادگیری بنا نهاده شده است و با استفاده از توانایی یادگیری و انعطاف پذیری مغز می توان در درمان اختلال های روانی و ذهنی به ما کمک کند. در درمان های نوروتراپی ،مستقیم و بی واسطه به سراغ مغز می رویم وبا تمرین های خاص و هدفمند، مغز را از بدکارکردی به عملکرد نرمال می رسانیم.

نوروفیدبک چیست؟

نوروفیدبک چگونه کار می کند؟

نوروفیدبک دستگاهی است که میتواند به مغز کمک کند تا خود را آموزش دهد. مغز انسان نیز مانند هر سیستم پیچیده دیگری نیاز به تنظیم و رفع نواقص خود دارد. نکته مهم و جالب توجه این است که مغز این توانایی را دارد که خود را تنظیم و کارکردش را بهینه کند، فقط کافی است که از وضعیت خود آگاهی پیدا کند.
این دستگاه با اطلاعاتی که از امواج مغزی ارائه می دهد، به مغز کمک می کند تا فعالیت ها و کارکرد خود را به شکلی مطلوب تنظیم نماید. ..
برای انجام نوروفیدبک، ابتدا فرد روی صندلی مخصوص و راحتی می نشیند. به تشخیص درمانگر، سنسورهای که حس گر(الکترود) نامیده می شوند، بر روی نقاط مشخصی از سر بیمار قرار می گیرند. از بیمار خواسته می شود تا کاملاً آرام باشد و به صفحه کامپیوتری که در مقابلش قرار دارد نگاه کند. در این حالت او سعی می کند، برای مثال پخش یک فیلم یا هدایت یک بازی کامپیوتری را بدون استفاده از دست و تنها با امواج مغزی انجام دهد. به این شکل فرد با دیدن پیشرفت یا توقف بازی و گرفتن پاداش یا از دست دادن امتیاز و یا تغییراتی که در صدا یا پخش فیلم به وجود می آید، پی به شرایط مطلوب یا نامطلوب امواج مغزی خود برده و سعی می کند تا با هدایت بازی یا فیلم، وضعیت تولید امواج مغزی خود را اصلاح کند.

طول مدت جلسات نوروفیدبک چقدر است؟

طول مدت جلسات نوروفیدبک چقدر است؟
مدت معمول جلسات ۴۵-۳۰ دقیقه است و ممکن است در برخی موارد کمی طولانی تر یا کوتاه تر باشد. توصیه می شود، جلسات نوروفیدبک حداقل ۲ تا ۳ جلسه در هفته انجام شود..
تا به امروز هیچ اثر منفی از نوروفیدبک گزارش نشده است، بلکه تمام اثراتی که در تحقیقات مختلف برای آن گفته شده مثبت بوده است. بدترین حالت این است که فرد به درمان پاسخ مثبت ندهد.
.

بیش فعالی و نقص توجه: تحقیقات نشان داده اند که ۸۰ تا ۸۵ درصد کودکان مبتلا به بیش فعالی به درمان نوروفیدبک پاسخ مثبت میدهند
اضطراب:روان شناسان میتوانند همراه با روان درمانی با دستگاه نوروفیدبک به درمان اضطراب بپردازند.
ناتوانی یادگیری :نوروفیدبک در کنار روش های دیگر میتواند به درمان ناتوانی یادگیری بپردازد.
اضطراب :روان شناسان اغلب نوروفیدبک را به همراه روان درمانی برای افراد به کار میبرند (Anxiety)

کاربردهای درمانی نوروفیدبک چیست؟

استفاده از نوروفیدبک برای چه سنی مناسب است؟

از سنین ۵ یا ۶ سالگی به بالا می توان از نوروفیدبک استفاده کرد. اما بهترین سن استفاده سنین دبستان است.
آیا پس از اتمام دوره استفاده از نوروفیدبک علائم و مشکلات دوباره بر می گردند؟
در نوروفیدبک یادگیری اتفاق میافتد ایا شما رانندگی کردن را بعد از آموزش دیدن ،فراموش میکنید؟
مانند هر درمانی کامل کردن دوره درمان با نوروفیدبک بسیار مهم است و ناقص گذاشتن درمان، سبب عود نشانه ها و علائم می گردد.

عوارض جانبی نوروفیدبک چه می باشند؟
تا کنون عارضه جانبی مشخص و پایداری گزارش نشده است. در موارد کمی در جلسات اول یا دوم احتمال سردرد، منگی یا سرگیجه وجود دارد.

آیا درمان با نوروفیدبک قطعی است؟
تقریباً در مورد هیچ بیماری نمی توان قول درمان قطعی را داد. می دانیم که نتیجه مناسب گرفتن از درمان به شرایط گوناگونی بستگی دارد مانند: نوع و شدت بیماری، زمان اقدام به درمان، میزان همکاری فرد و خانواده او با تیم درمانی، رعایت تمام نکات مربوط به درمان از جانب فرد و درمانگر. همین شرایط در مورد درمان نوروفیدبک وجود دارد. انگیزه فرد برای پیگیری درمان و حضور مرتب در جلسات و تبحر درمانگر در استفاده از دستور العمل های درمانی مناسب از اصلی ترین عوامل موثر بر نتیجه این روش هستند.

چه تعداد جلسه برای درمان نیاز است؟
نوروفیدبک نوعی یادگیری است و مانند همه یادگیری ها تفاوت های فردی در آن نقش دارد. برخی سریع تر یاد می گیرند و برخی دیرتر. علاوه بر تفاوت های فردی، شدت مشکلات دیده شده در QEEG (روشی برای ثبت دقیق پراکندگی و آرایش امواج مغز پیش از شروع نوروفیدبک) نیز می تواند نشان دهنده ی تعداد احتمالی جلسات باشد. بنابراین تعیین دقیق تعداد جلسات مقدور نیست، اما معمولاً تعداد جلسات بین ۳۰ تا ۴۰ جلسه است.

درصد موفقیت نوروفیدبک چقدر است؟
میزان موفقیت در درمان بیش فعالی تا ۸۰ درصد موارد ذکرشده است.

مدت زمان هر جلسه درمانی نوروفیدبک چقدر است؟
مدت زمان هر جلسه در حدود ۳۰ تا ۴۵ دقیقه است که در طی آن می توان از دستور العمل های درمانی متفاوت استفاده کرد.

آیا در هنگام شروع نوروفیدبک باید داروی خود را قطع کنیم؟
قطع دارو در هنگام شروع نوروفیدبک باید با دستور پزشک مرکز و تحت نظر وی صورت گیرد. در مواردی می توان از نوروفیدبک بدون استفاده از دارو کمک گرفت. معمولاً در افرادی که از قبل دارو مصرف می کردند شرکت منظم در جلسات نوروفیدبک سبب کاهش مصرف دارو تحت نظر پزشک می گردد.

تغییرات حاصل از نوروفیدبک چه زمانی مشاهده می گردد؟
با توجه به آن که نوروفیدبک یک فرایند یادگیری است لذا نباید در چند جلسه اول منتظر تغییرات شد. به طور معمول اولین تغییرات از جلسه دهم تا پانزدهم خود را نشان می دهند. در صورتی که این تغییرات مشاهده نگردند معمولا روند درمان اصلاح و در موارد مقاوم استفاده از نوروفیدبک قطع می شود.

نوروفیدبک برای چه افرادی مناسب است؟
نورفیدبک را می توان در شرایط مختلف استفاده کرد از تقویت تمرکز به هنگام درس خواندن در یک دانشجو تا کاهش نشانه های افسردگی یا سردرد های تنشی و میگرنی. درمان با نوروفیدبک نیازمند یک تعهد و انگیزه قوی است چرا که آثار سودمند آن معمولاً تا قبل از جلسه دهم آشکار نمی گردد( البته در موارد متعددی نیز تغییرات مورد نطر پس از دو جلسه بتدریج نمایان می شوند) و تغییرات نیز سریع اتفاق نمی افتند. این روش برای افرادی مناسب است که بتوانند با جدیت تمام حداقل هفته ای ۲ بار به مدت ۳۰ تا ۴۰ جلسه برای درمان حاضر شوند.

مدیریت این مجموعه دکتر فاطمه رجبی فرد دارای تحصیلات عالی در زمینه اختلالات کودک و نوجوان هستند و به سبب تجربه کاری در مدارس و مراکز روانشناسی از بهترین روانشناس های کودک ایران می باشند، با در نظر گرفتن شاخص تخصص و انگیزه، اقدام به گردآوری تیم متخصص و جوان در یک فضای ایده آل برای کودک نموده و بزرگ ترین و مجهزترین کلینیک روانشناسی شرق تهران را راه اندازی کرده است. هدف مرکز روانشناسی انتخاب موثر ایجاد آرامش و امنیت برای کودکان و نوجوانان می باشد.

شما میتوانید در بهترین مرکز مشاوره شرق تهران با بهترین امکانات خدمات روانشناسی خود را با انتخاب نو و با کیفیتی مناسب دریافت نمایید. همکاران ما در این مرکز روانشناسی پاسخگوی تمامی نیاز های شما دوستان هستند.تخصص ما روانشناسی کودک و نوجوان است.درخواست مشاوره